روانشناسان و دیگر افرادی که در مورد عشق به بررسی و تحقیق پرداختهاند برای عشق تعریف و انواع مختلفی ارائه دادهاند.
در این مقاله ابتدا به تعاریفی از عشق و سپس به معرفی برخی از انواع عشق ارائه مطرح شده توسط محققان و نشانههای فرد عاشق میپردازیم.
تعریف عشق
الین هاتفیلد (Hatfield) عشق را تمایلی شدید و مدتدار برای پیوند با دیگری تعریف میکند که حالتی از برانگیختگی عمیق فیزیولوژیک است. از نظر او عشق دوطرفه با خرسندی، رضایت خاطر و شوروشعف و عشق یکطرفه با احساس پوچی، اضطراب و یاس همراه است. وی در تحقیق از منابع هیجانی عشق متوجه شرایط عزتنفس پایین، وابستگی، اضطراب جدایی، فقدان و نیازمندی شد.
آرتور و الیان آرون (Aron)بر اهمیت برانگیختگی هیجانی یا فیزیولوژیک در عشق تاکید میکنند و فرض را بر وجود یک انگیزه بنیادی نیمه هوشیار قرار میدهند. آنها معتقدند عشق از انگیزه گسترش خود نشأت میگیرد.
شارون برم (BreHM)درعینحال که با هاتفیلد در مورد این که وضعیت شخصیتی ضعیف ممکن است موجب عاشق شدن شود موافق است اما درعینحال اضافه میکند که عزتنفس بالا، قدرت تأثیرگذاری و کارایی هم میتواند ما را درگیر عشق کند. او بر نقش تمرکز و توجه روانی در افزایش شهوت و میل تاکید میکند.
بهطورکلی باور عمومی بر این مفهوم استوار است که وجود عشق انرژی و نبود آن همراه با پریشانی است.
عشق انواع مختلفی دارد که از جمله آنها عبارتاند از:
بسیاری از محققان اندیشه و فکر را بر هیجان عشق مقدم میدارند. آنها معتقدند احساس عشق بهتدریج بین دونفری که به ارتباط با هم میاندیشند رشد میکند. از سوی دیگر اکثر افرادی که هیجان را بر فکر مقدم میدانند عشق را بیشتر بهصورت یک برانگیختگی زیستی - اجتماعی میشناسند. در اکثر فیلمهای سینمایی معمولاً عشق بهصورت یکدرمیان به نمایش درمیآید. احتمالاً عامل مؤثر در ایجاد عشق ناگهانی احساس ناتوانی در کنترل هیجانی عشق است.
عشق یکطرفه یا یکسویه یکی از انواع عشق است و به معنای عشق به کسی است که هیچ احساسی در قبال ما ندارد، یا حتی از عشق ما به خود خبر ندارد. عشق یکطرفه بیشتر یک عشق ناکام است، آمیخته با رنج و سعادت، معجونی است از سیه روزی و نقمت که سهچهارم دانشجویان حداقل یکبار آن را تجربه میکنند. ناکامی بستگی به میزان ایدهآل سازی از ارتباط دارد. هرچه ارتباط در نظر آنها بیشتر باشد ناکامی آنها شدیدتر است.
یکی از انواع عشق، عشق مانیایی است. عشق مانیایی عشق دیوانهواریست همراه با اشتغال ذهنی وسواسگونه، احساس مالکیت، ناامنی، علائم جسمانی و هیجانات شدیداً نوسانی. بسیاری از روانشناسان تاکید میکنند که عشاق مانیایی به لحاظ روانشناختی دچار مشکل میشوند. عشق مانیایی اغلب در اولین عشق دیده میشود. حالات عاشق مانیایی عبارتاند از:
عشق خیالی نیز از انواع عشق است که دارای ویژگیهای زیر میباشد:
بررسی واقعگرایانه موقعیت ایجاب میکند نتیجهگیری کنیم درصورتیکه ازدواج بر مبنای تصوری رؤیایی از عشق خیالی بنا شود با اطمینان میتوان گفت نتیجهاش یاس و نومیدی و در نهایت جدایی خواهد بود.