چرا همیشه جذب آدم‌های اشتباه می‌شوم؟ دلایل روانشناختی و راهکارهای کاربردی

چرا همیشه جذب آدم‌های اشتباه می‌شویم؟

خیلی از ما در برهه‌هایی از زندگی‌مان متوجه شده‌ایم که مدام جذب یک «تیپ خاص» از آدم‌ها می‌شویم؛ افرادی که شاید جذاب، پرهیجان یا متفاوت باشند، اما در بلندمدت برای‌مان رنج، بی‌ثباتی یا احساس ناکامی به‌همراه دارند. سؤال اینجاست: چرا این اتفاق بارها تکرار می‌شود؟ آیا این فقط شانس بد است یا ریشه‌ای عمیق‌تر دارد؟

واقعیت این است که انتخاب‌های احساسی ما در روابط عاطفی، اغلب به‌صورت ناخودآگاه و تحت تأثیر الگوهای ذهنی درونی شکل می‌گیرند. بسیاری از این الگوها از کودکی، سبک دلبستگی، محیط خانوادگی و تجربه‌های اولیه شکل گرفته‌اند. برای مثال، اگر در کودکی توجه کافی دریافت نکرده‌ایم یا شاهد روابط ناپایدار بوده‌ایم، ممکن است در بزرگسالی ناخودآگاه به‌دنبال افرادی باشیم که آن احساس آشنا (اما ناکارآمد) را در ما زنده کنند.

جذابیت اولیه گاهی نه از روی منطق، بلکه از روی «شناخت مغز به الگوی قدیمی» است. یعنی ما جذب کسانی می‌شویم که با طرحواره‌های ذهنی‌مان (مثل رهاشدگی، بی‌اعتمادی، نقص و شرم) همخوانی دارند. حتی اگر آن‌ها ما را آسیب بزنند، باز هم انتخاب‌شان می‌کنیم؛ چون برای مغزمان این فضا آشناست و با آن راحت‌تر کنار می‌آید.

اما خبر خوب اینجاست که می‌توان این چرخه را شکست. قدم اول، آگاهی است؛ یعنی شناخت اینکه چرا چنین انتخاب‌هایی داریم و کجا باید مکث کنیم. بعد از آن، می‌توانیم با کمک ابزارهایی مثل «تست طرحواره یانگ» و مشاوره تخصصی، الگوهای ناسالم را شناسایی کرده و مسیر جدیدی در روابط‌مان بسازیم. انتخاب‌های بهتر از جایی شروع می‌شوند که خودمان را بهتر بشناسیم.

طرحواره‌های ذهنی چه هستند و چگونه روابط ما را شکل می‌دهند؟

طرحواره‌های ذهنی، باورهای عمیق و ناخودآگاهی هستند که از دوران کودکی شکل می‌گیرند و در بزرگسالی بر افکار، احساسات و رفتارهای ما تاثیر می‌گذارند. این باورها معمولاً به‌دلیل تجربه‌های دردناک یا نیازهای برآورده‌نشده دوران کودکی به‌وجود می‌آیند؛ مثلاً اگر کودکی محبت کافی دریافت نکرده باشد، ممکن است به این نتیجه برسد که «من دوست‌داشتنی نیستم» یا «همیشه طرد خواهم شد».

در روانشناسی، به این باورهای ناسازگار «طرحواره» گفته می‌شود. جفری یانگ، بنیان‌گذار طرحواره‌درمانی، ۱۸ طرحواره اصلی را شناسایی کرده که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به رهاشدگی، بی‌اعتمادی، نقص و شرم، اطاعت افراطی و معیارهای سخت‌گیرانه اشاره کرد.

طرحواره‌ها مانند عینکی هستند که ما دنیا و دیگران را از پشت آن می‌بینیم. مثلاً کسی که طرحواره بی‌اعتمادی دارد، حتی اگر با فردی صادق و مهربان آشنا شود، باز هم احساس ناامنی می‌کند و در روابطش دچار شک و بدبینی می‌شود. یا کسی با طرحواره رهاشدگی ممکن است بیش‌ازحد وابسته شود یا نگران از دست دادن طرف مقابل باشد، حتی اگر رابطه‌اش کاملاً امن باشد.

این طرحواره‌ها اغلب باعث می‌شوند وارد روابط تکراری و آسیب‌زا شویم. چرا؟ چون ناخودآگاه جذب افرادی می‌شویم که این باورهای درونی را فعال و تأیید کنند. حتی اگر بدانیم این رابطه برای ما خوب نیست، باز هم درونمان کششی عجیب حس می‌کنیم.

خوشبختانه، طرحواره‌ها قابل شناسایی و درمان هستند. یکی از اولین گام‌ها، شناخت آن‌ها از طریق تست‌های تخصصی مثل «تست طرحواره یانگ» است. با آگاهی از طرحواره‌ها، می‌توانیم افکار و احساسات خود را بهتر درک کنیم، رفتارهای خودکار را تغییر دهیم و انتخاب‌های سالم‌تری در روابط داشته باشیم.

آیا آماده‌اید چرخه جذب آدم‌های اشتباه را بشکنید؟
همین حالا تست طرحواره یانگ را انجام دهید و با شناخت بهتر خود، اولین قدم به سوی روابط سالم‌تر را بردارید!

آشنایی با تست طرحواره یانگ ۹۰ سؤالی

تست طرحواره یانگ (YSQ-S3) یکی از دقیق‌ترین و معتبرترین ابزارهای روانشناختی برای شناسایی طرحواره‌های ناسازگار اولیه است. این تست شامل ۹۰ سؤال است که به بررسی ۱۸ طرحواره‌ی اصلی که از دوران کودکی در ذهن شکل گرفته‌اند می‌پردازد. نتایج این تست کمک می‌کند ریشه بسیاری از مشکلات عاطفی، ارتباطی و رفتاری خود را بهتر بشناسیم.

هر سؤال از این تست با هدف کشف یکی از طرحواره‌ها طراحی شده و پاسخ‌های شما مشخص می‌کنند که کدام الگوها در ذهن شما فعال هستند. برای مثال، اگر در پاسخ‌هایتان به جملاتی مانند «احساس می‌کنم هیچ‌کس واقعاً من را دوست ندارد» امتیاز بالایی بدهید، ممکن است طرحواره‌ی رهاشدگی یا نقص و شرم در شما قوی باشد.

انجام این تست معمولاً بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زمان می‌برد و پس از آن، می‌توان با تحلیل نتیجه‌ها، به الگوهای ذهنی پنهان خود پی برد. یکی از مزیت‌های این تست این است که نه‌تنها مشکلات فعلی را روشن می‌کند، بلکه مسیر درمانی و مشاوره‌ای بعدی را نیز هموارتر می‌سازد.

تست طرحواره یانگ معمولاً توسط روانشناسان یا مشاوران آموزش‌دیده تفسیر می‌شود، اما برخی پلتفرم‌ها (مانند تست‌شو) امکان انجام آنلاین و دریافت مشاوره تلفنی با تحلیل دقیق را فراهم کرده‌اند. این یعنی بعد از انجام تست، می‌توانید با یک متخصص صحبت کرده و متوجه شوید که چه طرحواره‌هایی بیش از همه در زندگی و روابط‌تان تأثیرگذار بوده‌اند.

شناخت این الگوها به شما کمک می‌کند از چرخه انتخاب‌های اشتباه رها شوید و با تمرین، درمان و حمایت تخصصی، وارد روابطی سالم‌تر، آگاهانه‌تر و پخته‌تر شوید.

تحلیل نتایج تست؛ چه چیزی درباره خودتان می‌آموزید؟

نتیجه‌ی تست طرحواره یانگ فقط یک برگه نمره‌دهی ساده نیست؛ در واقع آیینه‌ای‌ست که الگوهای ذهنی، احساسی و رفتاری شما را شفاف‌تر از همیشه نشان می‌دهد. وقتی نتیجه تست‌تان را می‌بینید، در حقیقت دارید به بخشی از خودِ ناخودآگاه‌تان سرک می‌کشید. چیزهایی که شاید سال‌هاست وجود دارند، اما هیچ‌وقت آن‌قدر واضح و دقیق آن‌ها را نشناخته‌اید.

برای مثال، اگر نمره‌ی شما در طرحواره‌ی "بی‌اعتمادی/بدرفتاری" بالا باشد، متوجه می‌شوید که به‌سختی به دیگران اعتماد می‌کنید یا همیشه نگرانید که کسی شما را فریب دهد. اگر طرحواره "نقص و شرم" در شما فعال باشد، ممکن است احساس کنید به اندازه کافی خوب نیستید یا ارزش دوست‌داشتن ندارید.

هر طرحواره، مثل یک لنز است که به واسطه آن دنیا را می‌بینید. این تست به شما می‌گوید کدام لنزها بیشتر در شما فعال‌اند، و چطور این فیلترها باعث انتخاب‌های احساسی، ترس‌های تکرارشونده و روابط ناپایدار می‌شوند.

تحلیل درست نتیجه‌ی تست به شما کمک می‌کند بفهمید:

چرا در روابط‌تان یک الگوی خاص تکرار می‌شود.

چرا با بعضی آدم‌ها جذب می‌شوید، حتی اگر برای‌تان آسیب‌زا باشند.

چرا در برخی موقعیت‌ها واکنش بیش‌ازحد یا غیرمنطقی دارید.

این آگاهی، نقطه‌ی شروع تغییر است. تا زمانی که ندانیم چه چیزی درونمان ما را کنترل می‌کند، نمی‌توانیم آن را تغییر دهیم. پس اگر نتایج تست برایتان سوال‌برانگیز بود، حتماً با یک مشاور یا روانشناس طرحواره‌درمانگر گفتگو کنید. او می‌تواند نتایج را با دقت بیشتری برای شما تفسیر کرده و مسیر اصلاح این الگوها را هموار کند.

می‌خواهید نتایج تست‌تان را با یک متخصص حرفه‌ای تحلیل کنید؟
از پنل مشاوره تلفنی تست‌شو استفاده کنید و با راهنمایی روانشناس‌های طرحواره‌درمانگر، مسیر تغییر را هموار کنید.

چگونه طرحواره‌های ناسالم ما را به سمت آدم‌های اشتباه می‌کشانند؟

طرحواره‌های ناسالم مانند نیروهای نامرئی‌ای هستند که پشت پرده تصمیمات عاطفی ما عمل می‌کنند. شما فکر می‌کنید عاشق شدید، جذب شدید، یا رابطه‌ای اتفاقی شکل گرفت. اما در واقع، یک بخش از ذهن ناخودآگاه‌تان کسی را انتخاب کرده که دقیقاً طرحواره‌ی ناسالم‌تان را فعال می‌کند.

برای مثال، اگر طرحواره‌ی "رهاشدگی" دارید، ممکن است ناخودآگاه جذب کسانی شوید که دور از دسترس، بی‌ثبات یا عاطفاً سرد هستند. چرا؟ چون ذهن‌تان به‌دنبال تأیید باوری است که از کودکی با شما بوده: «در نهایت، همه من را ترک می‌کنند.» در نتیجه، حتی اگر چنین رابطه‌ای دردناک باشد، برای ذهن شما «آشنا» است و همین آشنایی، حس جذب ایجاد می‌کند.

یا اگر طرحواره‌ی "اطاعت افراطی" در شما قوی باشد، ممکن است بارها وارد رابطه با آدم‌هایی سلطه‌گر شوید که نیازها و خواسته‌های شما را نادیده می‌گیرند. چون در درون‌تان این باور وجود دارد که خواسته‌های دیگران مهم‌تر از خواسته‌های شماست.

طرحواره‌ها باعث می‌شوند الگوهای تکراری بسازیم؛ همان رابطه، با آدمی جدید! این چرخه‌ی تکرار، ناخودآگاه است و تا وقتی آن را نشناسیم، نمی‌توانیم متوقفش کنیم.

شناخت طرحواره‌ها یعنی دیدن اینکه چطور گذشته‌ی ما، انتخاب‌های امروزمان را شکل می‌دهد. وقتی بفهمیم چه باورهایی ما را به سمت افراد اشتباه می‌کشانند، می‌توانیم هوشیارانه‌تر تصمیم بگیریم و از تکرار آسیب جلوگیری کنیم.

چطور با شناخت طرحواره‌ها، انتخاب‌های سالم‌تری داشته باشیم؟

قدم اول برای داشتن روابط سالم‌تر، شناخت الگوهای ناسالمی‌ست که تاکنون هدایت‌گر انتخاب‌های‌مان بوده‌اند. وقتی شما طرحواره‌های فعال ذهن‌تان را می‌شناسید، می‌توانید در موقعیت‌های حساس، به‌جای واکنش خودکار، تصمیم آگاهانه بگیرید.

مثلاً اگر بدانید که طرحواره‌ی «بی‌اعتمادی» در شما فعال است، وقتی در یک رابطه‌ی جدید شک و بدبینی به سراغ‌تان می‌آید، به‌جای اینکه طرف مقابل را بازجویی کنید یا رابطه را خراب کنید، متوجه می‌شوید که این احساس ناشی از گذشته‌ی شماست، نه رفتار فعلی آن فرد.

شناخت طرحواره‌ها کمک می‌کند:

مرز بین واقعیت و فیلترهای ذهنی‌تان را تشخیص دهید.

آدم‌هایی را انتخاب کنید که به رشد شما کمک کنند، نه تأیید ترس‌های‌تان.

در رابطه‌ها مسئولیت احساسی خود را بپذیرید، نه اینکه صرفاً دیگران را مقصر بدانید.

برای ساختن انتخاب‌های سالم، لازم نیست بی‌نقص شوید. کافی‌ست هنگام ورود به یک رابطه، از خودتان بپرسید:
«آیا این رابطه من را به سمت رشد و آرامش می‌برد یا فقط یکی دیگر از تکرارهای قدیمی‌ست؟»

مشاوره با یک متخصص طرحواره‌درمانی می‌تواند در این مسیر بسیار راهگشا باشد. او کمک می‌کند رفتارهای شما را ریشه‌یابی کند، راهکارهایی برای تغییر بدهد، و حتی شما را در تمرین ساختن روابط امن همراهی کند.

به یاد داشته باشید: تغییر طرحواره‌ها زمان‌بر است، اما ممکن است. و هر قدم به‌سمت آگاهی، قدمی‌ست به‌سمت انتخاب بهتر، رابطه سالم‌تر، و زندگی باکیفیت‌تر.
📚بیشتر بخوانید:20 فیلم برتر خودشناسی

معرفی پنل مشاوره تلفنی تست‌شو: گام بعدی برای تغییر

شناخت طرحواره‌ها، تنها آغاز راه است؛ گام بعدی و مهم‌تر، شروع فرایند تغییر و درمان است. درست همین‌جاست که پنل مشاوره تلفنی تست‌شو می‌تواند به شما کمک کند تا از آگاهی به سمت عمل حرکت کنید.

شاید بعد از انجام تست طرحواره یانگ و مشاهده نتایج، این سؤال برای‌تان پیش آمده باشد: «حالا باید چه کار کنم؟» پاسخ ساده است: با یک مشاور متخصص صحبت کنید.
مشاورانی که در تست‌شو فعالیت می‌کنند، هم در تفسیر تخصصی نتایج تست مهارت دارند، هم در ارائه راهکارهای روان‌شناختی کاربردی بر اساس اصول طرحواره‌درمانی.

مزایای پنل مشاوره تلفنی تست‌شو:

دسترسی آسان: فقط با چند کلیک، بدون نیاز به مراجعه حضوری.

قابل تنظیم با وقت شما: زمان مشاوره را بر اساس برنامه خودتان انتخاب می‌کنید.

مشاوران معتبر و آموزش‌دیده در حوزه طرحواره‌درمانی.

تداوم درمان: امکان پیگیری مداوم جلسات برای اصلاح طرحواره‌ها.

تغییر باورهای ریشه‌ای آسان نیست، اما ممکن است. شما به تنهایی مسئول تمام آنچه در گذشته رخ داده نیستید، اما می‌توانید مسئول آینده‌تان باشید. استفاده از مشاوره تخصصی، یعنی قدم گذاشتن در مسیری مطمئن برای شکستن چرخه تکراری روابط اشتباه و ساختن روابط سالم‌تر.

اگر احساس می‌کنید دیگر نمی‌خواهید آدم‌هایی را جذب کنید که شما را آزار می‌دهند یا نادیده می‌گیرند، این پنل می‌تواند نقطه‌ی شروع یک فصل تازه باشد.
از آگاهی به اقدام برسید. مشاوره تلفنی تست‌شو همراه شماست.

از کجا شروع کنیم؟ اقدام عملی برای رهایی از چرخه روابط ناسالم

شاید بارها با خود گفته‌اید: «دیگر تکرار نمی‌کنم»، «دفعه بعد فرق دارد»، اما باز هم خود را در همان الگوی تکراری می‌بینید. چرا؟ چون احساسات، باورها و زخم‌های کهنه، اگر درمان نشوند، همواره ما را به همان نقطه‌ی آشنا بازمی‌گردانند.

اگر این مقاله را تا این‌جا خوانده‌اید، یعنی در مسیر آگاهی قدم برداشته‌اید. و این، مهم‌ترین شروع است. اما برای شکستن چرخه‌ی روابط ناسالم، فقط دانستن کافی نیست؛ باید اقدام عملی کرد.

چه کارهایی می‌توانید انجام دهید؟

تست طرحواره یانگ را انجام دهید. این تست راهی برای شناخت دقیق‌تر الگوهای ذهنی‌تان است.

نتایج را بررسی و تفسیر کنید. بهتر است این کار را با همراهی مشاور انجام دهید تا برداشت‌های نادرست نداشته باشید.

با یک درمانگر طرحواره‌محور صحبت کنید. گفت‌وگو با متخصص می‌تواند شما را در مسیر تغییر حمایت کند.

رفتارهای تکراری‌تان را یادداشت و تحلیل کنید. آگاهی از لحظه‌های کلیدی، گام اول تغییر است.

محدودیت تعیین کنید. با شناخت طرحواره‌ها، یاد بگیرید به خود و خواسته‌هایتان احترام بگذارید.

صبور باشید. طرحواره‌ها طی سال‌ها ساخته شده‌اند، و تغییرشان نیاز به زمان، تمرین و حمایت دارد.

تغییر از درون آغاز می‌شود، اما تنها با حمایت و ابزارهای درست به نتیجه می‌رسد.
پنل مشاوره تلفنی تست‌شو برای همین طراحی شده: برای اینکه به جای سردرگمی، با راهنمایی تخصصی، قدم به قدم به سوی یک زندگی عاطفی سالم‌تر حرکت کنید.

تغییر از جایی شروع می‌شود که تصمیم می‌گیرید دیگر، همان آدم قبلی نباشید. امروز، بهترین زمان برای آن تصمیم است.
📝تست ADHD بزرگسالان تست شو